Gijsbert Dirkse Sprong en Grietje Jansd Mekken trouwen Rooms-katholiek op Wieringen, 15 september 1783. Twee namen die “vreemd” zijn voor het voormalige eiland in de Zuiderzee, springen in het oog. Wat bracht hen naar Wieringen?
Gijsbert Sprong(h) wordt geboren in Akersloot op 02-09-1757 en overlijdt op 29-jarige leeftijd op Wieringen in 1786. Waarschijnlijk is hij (meel)molenaar van beroep.
Stamlijn Gijsbert Sprong:
– Hij is de zoon van Dirk Harmensz Sprong, beroep (meel)molenaar, geboren Utrecht 27-09-1724, overleden Uitgeest 12-04-1796, begraven Akersloot, en Trijn Crelis (dit echtpaar trouwde Wormer 30-10-1746). Op 17-05-1786 trouwt Dirk H. Sprong met Eva Adolfs de Bruijn, weduwe van Herman Terra, geboren Markenbinnen 25-01-1745, overleden Uitgeest 09-07-1795, 50 jaar. Zie onderaan pagina voor meer informatie.
– Kleinzoon van Harmen Gijsbertsz Sprong, gedoopt op 03-04-1691 in Utrecht (parochie Abstede) en Cornelia Dirks van Velzen.
– Achterkleinzoon van Gijsbert Huibertsz Sprong, geboren Utrecht / Bunnik omstreeks 1655, overleden 26-03-1694, en Geertruid Goyers van Maarschalkerweert, overleden 29-08-1722. Het echtpaar trouwde in Utrecht, parochie Abstede op 17-04-1679 en krijgt 1 kind: Harmen Gijsbertsz Sprong.
– En achterachterkleinzoon van Godard Sprong en Groetje van Hamersveld (?).
Grietje Mekken is geboren op 25-10-1766 in Hippolytushoef en overlijdt op 15-09-1813. Bij het huwelijk is Grietje 16 jaar, Gijsbert 26 jaar. De ouders van Grietje zijn Jan Jansz Mekken (1714-1782) en Grietje Pieters Koopman (1738-1783), haar grootouders zijn Jan Arisse Mekken en Grietje Hendriks Peetoom.
Het huwelijk tussen Gijsbert en Grietje is van korte duur, Gijsbert overlijdt in 1786. Het echtpaar heeft geen (levende) kinderen. Grietje is dan 19 jaar, ze blijft vier jaar alleen. Ze ontmoet Lammert Jansz Pelder, geboren Wieringen 1765, beroep meelmolenaar, overleden Wieringen 10-01-1838, 71 jaar, zoon van Jan Pelder en Grietje Hermens. Grietje trouwt hem op 08-08-1790 in de RK kerk in Hippolytushoef.
Al deze namen zijn niet Wierings, de vraag is daarom; waarom kwamen zij eigenlijk naar Wieringen en waar gingen ze naar toe? Want zowel de naam Sprong, Pelder en Mekken zijn op Wieringen niet meer aanwezig. De kinderen van Lammert Pelder en Grietje Mekken waaiden uit naar o.a. Harenkarspel, Warmond, Leiden en Sassenheim.
Kinderen Lammert Pelder en Grietje Mekken:
- Grietje Pelder, geboren Wieringen 1792, overleden Wieringen, in de Belt, 24-02-1859, 67 jaar. Grietje trouwt op Wieringen 15-01-1815 met Fredrik Koning, geboren Medemblik 1793, beroep bakkersknecht, broodbakker, overleden Wieringen 15-02-1853, 60 jaar, zoon van Dirk Barends Koning (op trouwactie Fredrik is de achternaam van Dirk: Keuning) en Aaltje Fredriks Redeker. Bij huwelijk Fredrik 22 jaar, Grietje 22 jaar.
Het bakkerspand staat in 1832 op naam van Grietje Pelder en Fredrik Koning en staat nog steeds in de Hoofdstraat in Hippolytushoef. Voor Fredrik hebben de bakkers Cornelis Jansz Tijsen, Simon Conrnelisz Tijsen, Jacob Lont (hij was kruidenier) en Willem de Jong in het pand hun bedrijf gehad. Na Fredrik en Grietje is het pand gekocht door Cornelis Johannes Bosker, en werd het de thuisbasis van de Wieringer Courant. Schoonzoon Jongsma en dochter Tinie Bosker namen het drukkersbedrijf over. Later heeft het pand een diversiteit aan gebruikers gehad, nu is het een schoonheidssalon.
2. Antje Pelder, geboren Wieringen 1793, overleden Wieringen 09-10-1827, 34 jaar, huwde Wieringen 25-08-1816 Nan Poel, geboren Wieringen, beroep Regulateur op het recht van successie, zoon van Jan W. Poel en Maartje N. Kleijn. Bij huwelijk Antje 23 jaar, Nan 21 jaar. Het echtpaar krijgt 11 huwbare kinderen.
3. Jan (Johannes) Pelder, geboren Wieringen 1795, overleden Beemster 16-10-1849, 54 jaar, huwde Texel 19-02-1813 Antje Hin, dochter van Jacob Hin en Treintje Reij.
4. Neeltje Pelder, geboren Wieringen 1799, beroep boerenmeid, overlijden Harenkarspel 29-12-1857, huwde Harenkarspel 25-04-1819 Willem Bos, geboren Harenkarspel, beroep boerenbedrijf / landbouwer, zoon van Cornelis Bos, beroep boer, en Grietje Wognum. Bij huwelijk Neeltje 20 jaar, Willem 22 jaar. Het echtpaar krijgt 4 huwbare zonen en 1 dochter.
5. Maartje Pelder, geboren Wieringen 1802, overleden bij haar zoon in Broek in Waterland 26-09-1874, 72 jaar, huwde Wieringen 10-09-1826 Nicolaas Pott, geboren Schoterland, beroep leraar doopsgezinden, zoon van Jelle Klaazes Pott, beroep schoenmaker en Ymkjen Haayes. Het echtpaar krijgt 8 huwbare kinderen. Maartje woonde bij overlijden in Wieringerwaard. Haar overlijden is aangegeven door Lambertus Pott, zoon en August Stove, kleinzoon.
Kinderen Grietje Pelder en Fredrik Koning:
- Dirk Koning, geboren Wieringen 1817, beroep landman, bakkersknecht, overlijden Harenkarspel 05-03-1890, 73 jaar. Hij geeft het overlijden moeder Grietje Pelder aan. Dirk trouwt Harenkarspel 13-05-1842 met Trijntje Wiegand, beroep naaister, geboren Harenkarspel, overlijden Harenkarspel 14-12-1894, 77 jaar, dochter van Gerrit Wiegand, beroep kleermaker en Antje Spierdijk. Bij huwelijk Dirk 25 jaar, Trijntje 24 jaar.
- Grietje Koning, geboren Wieringen 1818, overleden 04-12-1842, 24 jaar, ongehuwd, wonende Hippolytushoef nummer 77.
- Lammert Koning, geboren Wieringen 1819, beroep landman, arbeider, overleden Hippolytushoef 24-11-1864, 45 jaar. Huwde Wieringen 23-09-1860 Aaltje Sprenkeling, geboren Wieringen, dochter van Jan Sprenkeling en Grietje Mosk. Bij huwelijk Lammert 40 jaar, Aaltje 24 jaar.
- Jan Koning, geboren Wieringen 1822, beroep dienstknecht, huwde Harenkarspel 16-05-1852 Steijntje Mulder, geboren Nieuwe Niedorp, beroep dienstmeid, dochter van Simon Mulder, beroep arbeider en Trijntje Vlaming. Bij huwelijk Jan 30 jaar, Steijntje 27 jaar. Het echtpaar krijgt 4 dochters die in het huwelijk treden.
- Aaltje Koning, overleden Wieringen 17-06-1824, 7 weken oud.
- Aaltje Koning, geboren Wieringen 1826. Aaltje huwde Wieringen 18-04-1847 met Klaas Wagemaker, geboren, overleden Callantsoog 10-03-1880, 56 jaar, beroep landman, zoon van Simon Wagemaker, beroep landman en Trijntje Minnes. Bij huwelijk Aaltje 21 jaar, Klaas 23 jaar en erkend 1 kind. Het echtpaar krijgt 5 zonen en 2 dochters die in het huwelijk treden, allen vertrekken van Wieringen.
Kinderen Aaltje Koning en Klaas Wagemaker:
1. Jan Wagemaker, 1846-?, voorkind/erkend, huwde Anna Francisca Hoogeboom.
2. Trijntje Wagemaker, 1848-1898
3. Grietje Wagemaker, 1851-1859
4. Simon Wagemaker, 1854-1934
5. Pieter Wagemaker, 1856-1894
6. Meijert Wagemaker, 1858-?
7. Klaas Wagemaker, 1861-?
8. Grietje Wagemaker, 1864-? - Antje Koning, geboren 1828, overleden Zijpe 05-08-1902 (aan de Groote Sloot Harenkarspel), 74 jaar, huwde Harenkarspel 07-05-1848 Jan Groot, beroep landbouwer, geboren Harenkarspel, zoon van Gerrit Groot, beroep landbouwer en Antje Bos. Bij huwelijk Jan en Antje beide 20 jaar. Het echtpaar krijgt 1 dochter, Anna Margaretha Maria Groot, geboren Harenkarspel, trouwt op 05-05-1883 met Cornelis Tesselaar, geboren Harenkarspel, beroep landbouwer, zoon van Pieter Tesselaar en Jantje Goudsblom. Bij huwelijk Cornelis 32 jaar, Anna 20 jaar.
- Arie Koning, overleden Wieringen 17-06-1830, 8 weken oud.
- Neeltje Koning, overleden Wieringen 25-05-1832, 1 maand oud.
Kinderen Dirk Koning en Trijntje Wiegand:
- Frederik Koning, geboren Harenkarspel 1844, beroep broodbakker, overleden Harenkarspel 18-07-1901, 57 jaar, huwde Harenkarspel 23-04-1880 Grietje Tol, geboren Venhuizen en Hem, dochter van Cornelis Tol, beroep koopman en Aagje Weel. Bij huwelijk Frederik 36 jaar, Grietje 30 jaar.
- Gerrit Koning, geboren Harenkarspel 1846, beroep broodbakker, overleden Castricum 06-04-1920, 74 jaar, huwde Egmond-Binnen 07-05-1874 Adriana Apeldoorn, geboren Egmond-Binnen, dochter van Jacob Apeldoorn en Trijntje Apeldoorn. Bij huwelijk Gerrit 28 jaar, Adriana 21 jaar. Het echtpaar krijgt 6 huwbare kinderen.
- Klaas Koning, geboren Wieringen 1848, overleden Wieringen (in de Belt, Hippolytushoef) 18-05-1858, 10 jaar oud.
- Grietje Koning, geboren Wieringen 1855, overleden Alkmaar 16-05-1896, 41 jaar (in overlijdens akte zijn haar ouders Dirk Koning en Femmetje Wiegand) huwde Harenkarspel 05-01-1882 Jan de Jong, geboren Bergen, beroep arbeider/knecht aan de boterfabriek, zoon van Pieter de Jong, beroep arbeider en Marijtje Voormeer. Bij huwelijk Grietje 27 jaar, Jan 31 jaar.
Kinderen en kleinkinderen Lammert Koning en Aaltje Sprenkeling:
- Grietje Koning, geboren Wieringen, overleden Warmond 22-12-1943, 82 jaar. Huwde Warmenhuizen 23-02-1892 Hendricus Tuijnman, geboren Bergen, beroep kleermaker, overleden Warmond 16-12-1936, 71 jaar, zoon van Cornelis Tuijnman, beroep timmerman en Evelina Wilhelmina Henriette Trinitas Komp. Bij huwelijk Grietje 30 jaar, Hendricus 26 jaar.
Kinderen:
1. Cornelis Lambertus Tuijnman, geboren Warmenhuizen 1894, beroep brievenbesteller, huwde Leiden 19-10-1921 Cornelia Jacoba Straathof, geboren Zoeterwoude, dochter van Adrianus Simon Straathof en Maria Simons. Bij huwelijk Cornelis 27 jaar, Cornelia 29 jaar.
2. Alida Evelien Tuijnman, geboren Warmenhuizen 1896, huwde Warmond 29-09-1926 Mathias Theodor Heijer, geboren Süchtelen (een plaats in Duitsland, net over de grens bij Venlo), beroep timmerman, zoon van Heinrich Heijer en Sophia Kox. Bij huwelijk Mathias 29 jaar, Alida 30 jaar.
3. Lambertus Tuijnman, geboren Warmenhuizen 1900, beroep kleermaker, overleden Warmond 12-05-1945, 45 jaar, huwde Warmond 15-02-1928 Helena Cecilia van Egmond, dochter van Cornelis van Egmond en Joanna Catharina van Noort. Bij huwelijk Lambertus 28 jaar, Helena 26 jaar.
4. Johan Adam Tuijman, geboren Warmenhuizen 1903, beroep kleermaker, huwde Sassenheim 11-04-1929 Jacoba Wolvers, geboren Woubrugge, dochter van Johannes Adrianes Wolvers en Maria van Leeuwen. Bij huwelijk Johan 23 jaar, Jacoba 22 jaar.
Gevonden verhalen / gegevens familie Sprong(h)
Dirk Harmensz Sprong:
In 1737 koopt Tymon IJsbrandtsz. het deel van Huygh Adriaansz. van Velsen. Tymon IJsbrantsz. woont in Krommenie. Hij gaat de molen zelf bemalen. In 1750 verkoopt hij zijn deel weer voor hetzelfde bedrag aan Dirk Sprong, die op dat moment huurder is van de Akersloter molen.
De molen is een bouwval. Wordt er gesloopt dan gaat het maalrecht naar Uitgeest. Pieter Claasz. Kistemaker was daar wel voor. Het zal hem in Uitgeest extra klandizie bezorgen. Compagnon en mede-eigenaar Sprong verzet zich. Hij wil restauratie. Maar Kistemaker wil daar niet aan meebetalen. Er komt zelfs een notaris aan te pas om uit te zoeken waartoe de twee eigenaren tot elkaar aan verplicht zijn.
Sprong krijgt steun vanuit het gemeentebestuur. Akersloot wil wel garant staan voor een lening. In het algemeen belang van de plaatselijke bakkers. Kistemaker houdt het voor gezien en verkoopt in 1754 zijn deel aan Sprong. Sprong koopt er in 1782 nog een molen bij: De Krijgsman in Uitgeest. Ook de watermolen in Akersloot wordt zijn eigendom. Toch ziet Sprong geen kans er een rendabele exploitatie van te maken. In 1796 overlijdt hij met een schuld van ruim 8000 gulden. Stiefzoon Hermanus Terra neemt de boel over, zijn weduwe heeft later de molen in bezit. Bron: https://www.genealogieonline.nl/hans-strik/I1424.php
===========
Zoon van Harmen Gijsbertsz Sprongh en Cornelia Dirks van Velzen (x 29 ar 1719 Utrecht). Weduwnaar van Trijn Crelis (x 30 oct 1746 te Wormer) Molenaar wonende op Lamoor onder Akersloot en later te Uitgeest.
Eva de Bruijn trouwde als 41-jarige weduwe met de 61-jarige Dirk Sprong Sr, en niet met de 26-jarige zoon Dirk Dirksz Sprong (~27 mrt 1760 Akersloot, getuige Maartje Crelis), die zowel door Gerard Kraakman als Henk Buzing was gekozen als man.
Er is een website over de molen “De Oude Knegt”
(http://oudeknegt.suam.nl/oudste-geschiedenis-oude-knegt), voorheen “Het
Wapen van Akersloot”. Dirk Harmensz Sprong nam deze molen in 1754 over van voorvader, Pieter Claasz Kistemaker (<1697 – 1763, verre voorouder van opa Nicolaas Smit) en Evas zoon (en verre voorvader van oma Smit, Eva van Gelderen) Hermanus Terra nam de molen weer over na Dirks overlijden in 1796. Op deze website staat het volgende:
“De molen, het huis, het erf en wat er verder bij hoort, komt voor slechts 600 gulden in handen van Pieter Claasz.-Kistemaker, meelmolenaar in Uitgeest en Huygh Adriaansz. Velsen, meelmolenaar in Heemskerk. Ze verplichten zich wel voor 4375 gulden aan schulden over te nemen. Voor vijf gulden per maand mag Claas er blijven malen.
In 1737 koopt Tymon IJsbrandtsz. het deel van Huygh Adriaansz. van Velsen. Tymon IJsbrantsz. woont in Krommenie. Hij gaat de molen zelf bemalen. In 1750 verkoopt hij zijn deel weer voor hetzelfde bedrag aan Dirk Sprong, die op dat moment huurder is van de Akersloter molen.
De molen is een bouwval. Wordt er gesloopt dan gaat het maalrecht naar Uitgeest. Pieter Claasz. Kistemaker was daar wel voor. Het zal hem in Uitgeest extra klandizie bezorgen. Compagnon en mede-eigenaar Sprong verzet zich. Hij wil restauratie. Maar Kistemaker wil daar niet aan meebetalen. Er komt zelfs een notaris aan te pas om uit te zoeken waartoe de twee eigenaren tot elkaar aan verplicht zijn.
Sprong krijgt steun vanuit het gemeentebestuur. Akersloot wil wel garant staan voor een lening. In het algemeen belang van de plaatselijke bakkers. Kistemaker houdt het voor gezien en verkoopt in 1754 zijn deel aan Sprong. Sprong koopt er in 1782 nog een molen bij: De Krijgsman in Uitgeest. Ook de watermolen in Akersloot wordt zijn eigendom. Toch ziet Sprong geen kans er een rendabele exploitatie van te maken. In 1796 overlijdt hij met een schuld van ruim 8000 gulden. Stiefzoon Hermanus Terra neemt de boel over.”
Hier staat dus dat Herman Terra de stiefzoon was van de Dirk Sprong die in 1750 al een deel van de molen kocht. Ook schreef Jos van Rijn: “ In de notariële index werd op de naam Sprong gezocht en werd het testament van Dirk Sprong gevonden. Uit dit testament bleek dat Dirk Sprong afkomstig was uit Akersloot en was getrouwd met Eva de Bruyn, weduwe van Harmen Terra. Zijn stiefkinderen Hermanus en Willem zouden een deel van zijn bezit erven, waaronder de molen te Uitgeest. Het raadsel rond Eva en haar kinderen was opgelost. Nader onderzoek in de DTB-registers van Akersloot maakte het verhaal compleet. Dirk Sprong, meelmolenaar te Akersloot en Eva, weduwe van Herman Terra, bleken daar in 1786 getrouwd te zijn.”
Als de Krijgsman (en het Wapen van Akersloot?) een deel van Dirk Sprongs bezit was, moet dit wel Dirk Sprong Sr betreffen. Bron: http://www.smitruhland.net
Gijsbert Huibertsz Sprong en Geertruid Goyers van Maarschalkerweert (dochter van Goyert Harmensz van Maerschalckerweert en Lysbith Thonis) trouwen in 1679 en krijgen 5 kinderen: Huybert Gysberts, Goyert Gysberts, Teuntie Gysberts, Geertruij Gysberts en Harmen Gijsbertsz. De eerste 4 kinderen gaan door het leven als Sprongh, Harmen houdt de achternaam Sprong. Geertruid hertrouwt met Cornelis Beusekum.
Op zoek naar je voorouders? Kijk dan op wiewaswie.nl
Lees ook het verhaal: Burenplicht op Wieringen